مناسبت‌ها

6. آیه «اَلَمْ تَرَکَیْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ...» سوره ابراهیم آیه۲۴

حدیث اول : تفسیر قمی: سلام بن مستنیر گفت: از حضرت باقر علیه السّلام راجع به این آیه «أَ لَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماء»، -. ابراهیم / ۲۴ - { آیا ندیدی خدا چگونه مَثَل زده: سخنی پاک که مانند درختی پاک است که ریشه اش استوار و شاخه اش در آسمان است؟ } سؤال کردم، فرمود: 

شجره و درخت، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و نسب آن جناب در بنی هاشم ثابت است تنه درخت علی بن ابی طالب است و شاخه آن فاطمه زهرا علیها السلام و میوه هایش ائمه علیهم السلام از نژاد علی و فاطمه علیهما السلام و برگ درخت شیعیان آنهایند. وقتی یکی از مؤمنان شیعه از دنیا می‌رود، یک برگ از درخت فرو می‌افتد و فرزندی که برایش متولد می‌شود، یک برگ بر درخت می‌روید. گفتم نظر شما در باره این قسمت آیه چیست «تُؤْتِی أُکُلَها کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّها» فرمود: یعنی آنچه ائمه علیهم السلام در مورد حلال و حرام در هر حج و عمره به آنها فتوی می‌دهند. سپس خداوند برای دشمنان آل محمد صلی الله علیه و آله مثل می‌زند «وَ مَثَلُ کَلِمَةٍ خَبِیثَةٍ کَشَجَرَةٍ خَبِیثَةٍ اجْتُثَّتْ مِنْ فَوْقِ الْأَرْضِ ما لَها مِنْ قَرارٍ». 

در روایت ابی الجارود فرمود: همچنین اعمال کافران به آسمان بالا نمی رود، بنی امیه خدا را در هیچ مجلس و مسجدی یاد نمی کنند و اعمال آنها به جانب آسمان نمی رود مگر عده کمی از آنها.  (تفسیر قمی ۱: ۳۷۰ - ۳۷۱)

باب ۱مجلد ۹بحارالنوار حدیث ۹۷

حدیث دوم : معانی الأخبار: از جابر روایت شده که وی گفت: از امام محمد باقر علیه السلام درباره کلام خداوند عزّوجل «کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ * تُؤْتِی أُکُلَها کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّها» -. ابراهیم / ۲۴ و ۲۵ - {مانند درختی پاک است که ریشه اش استوار و شاخه اش در آسمان است، میوه اش را هر دم به اذن پروردگارش می‌دهد. } پرسیدم. 

ایشان فرمود: درخت، رسول خدا صلی الله علیه و آله است و شاخه اش علی علیه السلام است و ترکه اش فاطمه سلام الله علیها دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله است و میوه اش فرزندان فاطمه سلام الله علیها هستند و برگ هایش شیعیان ما هستند. امام علیه السلام سپس فرمود: وقتی مومنی از شیعیان ما درمی گذرد برگی از این درخت می‌ریزد و وقتی یکی از شیعیان ما زاده می‌شود برگی بر آن درخت می‌روید -. معانی الأخبار: ۱۱۳ -. 

می گویم: همانند این حدیث به اسانید مختلف در کتاب امامت خواهد آمد.

باب ۱۱مجلد ۱۶بحارالنوار حدیث ۶۵

حدیث سوم : تفسیر فرات: عمر بن یزید گفت که از امام صادق علیه السّلام در باره آیه «کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ» پرسیدم، فرمود: به خدا سوگند رسول خدا ریشه آن، امیر المؤمنین تنه آن و شیعیانشان برگ آنند. آیا چیزی دیگری هم می‌بینی؟ گفتم نه. -. تفسیر فرات: ۷۹ -

باب ۴۴مجلد۲۴ بحارالنوار حدیث ۱۰

حدیث چهارم : بصائر الدرجات: ثمالی از حضرت باقر علیه السّلام در مورد آیه: «کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ 

فَرْعُها فِی السَّماءِ * تُؤْتِی أُکُلَها کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّها» نقل کرد که پیامبر اکرم صلی اللَّه علیه و آله فرمود: من ریشه آن درختم و علی تنه درخت و ائمه علیهم السّلام شاخه‌های درخت و علم ما میوه آن و شیعیان ما برگهای درخت، دیگر از درخت چیزی باقی ماند ابو حمزه؟ گفتم: نه به خدا، اضافه ای در درخت نمی بینم. فرمود: به خدا قسم ابا حمزه! فرزندی از شیعیان ما که متولد شود بر درخت یک برگ می‌روید و اگر یک نفر از شیعیان ما بمیرد برگی از آن می‌افتد. 

باب ۴۴مجلد ۲۴بحارالنوار حدیث ۳

حدیث پنجم: اصول کافی: عمرو بن حریث گفت: از امام صادق علیه السّلام در باره آیه «کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ» پرسیدم، فرمود: رسول خدا. فرمود: من اصل آن هستم و امیر المؤمنین فرع آن 

و ائمه از فرزندان ایشان شاخه‌های آن و علم امامان میوه آن است و شیعیان مؤمن برگ‌های آن هستند. آیا چیزی دیگری هم می‌بینی؟ گفتم نه به خدا. فرمود: به خدا سوگند همانا اگر مؤمنی به دنیا آید بر درخت یک برگ می‌روید و هر گاه مؤمنی از دنیا برود برگی از درخت فرو می‌ریزد. -. اصول کافی ۱: ۴۲۸

باب ۴۴مجلد۴۲بحارالنوار حدیث ۱۳

حدیث ششم: از ابو حمزه ثمالی نقل می‌کند که از حضرت باقر علیه السلام درباره تفسیر این آیه پرسیدم که می‌فرماید: «کَشَجَرَةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماء»، {درختی که اصل ساقه آن برقرار است و شاخه آن به آسمان بر شود. } -. ابراهیم / ۲۴ - فرمود: «رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «من اصل ساقه آن درختم، علی علیه السلام شاخه آن و امامان علیه السلام جوانه‌های آن هستند و دانش ما، میوه آن و شیعیان ما، برگ‌های آن هستند. » ای ابو حمزه! آیا در درخت غیر از آنچه گفتیم چیز دیگری هست؟ » گفتم: «به خدا سوگند که غیر از این چیز دیگری نیست. » سپس فرمود: «ای ابو حمزه! هر فرزندی که از شیعیان ما متولد شود، در آن درخت برگی تازه سبز می‌شود و هر کس که بمیرد، یک برگ از آن درخت می‌افتد. »

باب ۱۵مجلد۶۵بحارالنوار حدیث۸۶

https://islamiccourse.net/